Στα νοτιοανατολικά παράλια της Θράκης, ανάμεσα στον Ίσµαρο και τον Έβρο, Έλληνες άποικοι από τη Σαμοθράκη κτίζουν στα τέλη του 7ου αι. π .Χ. µια σειρά από φρούρια-πόλεις, που ο Ηρόδοτος ονομάζει «Σαµοθρηίκεα τείχεα».
 |
Οι αποικίες αυτές, που αποτελούσαν την Περαία της Σαµοθράκης, εκμεταλλεύθηκαν στο έπακρο τη δυνατότητα που προσέφερε η περιοχή αυτή για έλεγχο των περασμάτων από ανατολή προς δύση και πρόσβαση στην ενδοχώρα και προσέφεραν αστικές υπηρεσίες και εισαγόμενα καταναλωτικά αγαθά, στην γρήγορα αναπτυσσόμενη ελίτ του θρακικού Βασιλείου των Οδρυσών. Ήταν µια καίρια επιλογή, η οποία για αρκετούς αιώνες απέφερε πλούτο και δύναµη, και συνέβαλε στον εξελληνισμό των Θρακών της περιοχής, όπως επιβεβαιώνουν τα ευρήµατα από την ανασκαφική έρευνα στη Ζώνη.
Οι αρχαίες πηγές αναφέρουν τη Μεσημβρία, τη Δρυ, τη Ζώνη, τη Σάλη και αργότερα, στα ρωµαϊκά χρόνια, την Τέµπυρα και το Χαράκωµα .
 |
Πολύχρονη έρευνα πεδίου σε συνδυασμό µε πρόσφατα ανασκαφικά δεδομένα οδήγησαν σε νέες απόψεις για την ταύτισή τους ανατρέποντας τα όσα πιστεύαμε παλαιότερα.
Σήμερα ξέρουμε πλέον ότι η µόνη από αυτές τις αρχαίες πόλεις που έχει αποκαλυφθεί και ανασκάπτεται συστηματικά είναι η Ζώνη, η σημαντικότερη και ακμαιότερη από τις αποικίες της Σαμοθράκης και όχι η Μεσημβρία όπως πιστεύαμε παλαιότερα.
Στα δυτικά και στα Βόρεια της Ζώνης πιστεύουμε ότι βρίσκονται η Δρυς και η Μεσημβρία αντίστοιχα. Το ακρωτήριο Σέρρειο είναι η απόληξη του όρους Ίσµαρος και σηματοδοτεί παράλληλα το δυτικό όριο της Περαίας. Ο σύγχρονος οικισμός της Μάκρης ταυτίζεται σήμερα µε την αρχαία Σάλη, ενώ η Αλεξανδρούπολη µε την αρχαία Τέµπυρα. Για το Χαράκωµα τέλος πιστεύουμε ότι τοποθετείται κοντά στα Λουτρά της Τραϊανούπολης. Νοτιοδυτικά του σημερινού οικισμού Δίκελλα, αρχαιολογικός χώρος γνωστός επίσης εδώ και πολλά χρόνια, μπορεί να αποδοθεί στην ανεξάρτητη πόλη Ορθαγόρεια. Η ίδρυσή της σχετίζεται µε την επικράτηση των Μακεδόνων στην περιοχή αυτή και τη σηµασία που έδωσαν στον έλεγχο των περασµάτων από την Ανατολή προς τη Δύση
Τρεις ορεινές διαβάσεις συνδέουν όλες αυτές τις πόλεις και εξασφαλίζουν την επικοινωνία από την ανατολή προς τη δύση και από τη θάλασσα προς τη θρακική ενδοχώρα. Η ανατολικότερη από αυτές στα Β.Α. της Ζώνης αντικαταστάθηκε αργότερα από την αρχαία Εγνατία Οδό, τον περίφημο στρατιωτικό δρόμο που κατασκεύασαν οι Ρωμαίοι μεταξύ 146 - 120 π.Χ.
 |  |
 | |||
 | |||
Αξιοσημείωτη είναι επίσης η ύπαρξη πολλών οχυρωματικών θέσεων που εντοπίστηκαν στην ορεινή περιοχή ανάμεσα στους σύγχρονους οικισμούς της Μάκρης και της Μαρώνειας. Πρόκειται για ακροπόλεις προστατευμένες μάλιστα µε οχυρωματικούς περιβόλους, που έχουν άριστη οπτική επαφή όχι µόνο μεταξύ τους, αλλά και µε τους δύο κάμπους, της Κομοτηνής και της Αλεξανδρούπολης και µε το Θρακικό πέλαγος. Παράλληλα αποτελούν και την απόδειξη της σημασίας της στρατηγικής και πολιτικής επιλογής των θέσεων όλων των αποικιών της Σαμοθράκης και κύρια της Ζώνης που κατείχε, όπως φαίνεται από τα ευρύματά της, ηγετική θέση ανάμεσά τους.
 |  | ||
Περίπου 1,5 χλµ. δυτικά της αρχαίας Ζώνης εντοπίστηκαν 2 αρχαία λατομεία ασβεστολίθου µε εντυπωσιακά σήμερα απομεινάρια επεξεργασίας του υλικού τους, κλιμακωτά επίπεδα εξόρυξης και ίχνη από αξίνες και λιθοπρίονα.
Στα λατομεία αυτά µπορεί να φτάσει κανείς ακολουθώντας πινακίδες κατεύθυνσης που ξεκινούν από τον αρχαιολογικό χώρο της Ζώνης.
Η κοιλάδα των Πετρωτών αποτελεί το δυτικό τμήμα της Περαίας της Σαμοθράκης. Ένα κτιριακό συγκρότημα ρωμαϊκών χρόνων που πιθανόν να αντικατέστησε παλαιότερο ελληνιστικής εποχής, αλλά και ένας µικρός προϊστορικός οικισμός και τα ερείπια ενός µμεσαιωνικού πύργου συμπληρώνουν την εικόνα της οικιστικής εξέλιξης στην περιοχή και δίνουν παράλληλα το στίγµα της συνεχούς κατοίκησής της, αλλά και του στρατηγικού και πολιτικού ενδιαφέροντος που πάντοτε είχε.
 |
 |
Σε απόσταση 4 χλµ. βόρεια βρίσκεται ο σύγχρονος οικισμός των Πετρωτών. Ο εντυπωσιακός βράχος που τον προστατεύει από τα βόρεια είναι ορατός από μεγάλη απόσταση. Η περιοχή είχε επίσης διαχρονικό ενδιαφέρον καθώς η αρχαιολογική έρευνα εντόπισε ίχνη προϊστορικής κατοίκησης στην κορυφή του, αλλά και Βυζαντινής οχύρωσης στη βάση του.
 |  | ||
Περίπου 3 χλµ. βορειότερα µπορεί κανείς να δει την εντυπωσιακή κορυφή, γνωστή µε το όνομα Βράχος. Και εδώ διαπιστώθηκε αρχαίο λατομείο πυριτόλιθου που λειτουργούσε ήδη κατά τη μέση Παλαιολιθική (100.000 - 33.000) και Νεολιθική εποχή (7.000 - 2.800), αλλά και ερείπια περιβόλου της ύστερης εποχής του Χαλκού (1600 - 1100 π.Χ.), καθώς και ερείπια κτισμάτων χρηστικού και λατρευτικού χαρακτήρα που σύμφωνα µε τις επιφανειακές ενδείξεις χρονολογούνται
στην πρώιμη εποχή του Σιδήρου (1100 - 900 π .Χ.), στην Κλασική (490 - 330 π.Χ.) και στην Ελληνιστική εποχή (330 - 30 π.Χ.).
 |
Όλη αυτή η περιοχή και µαζί της και η ανθηρή οικονομία της Ζώνης παρακμάζει σταδιακά μετά τα τέλη του 4ου Π.Χ. αι., καθώς τα αθηναϊκά συμφέροντα που κυριαρχούσαν εδώ δέχτηκαν ισχυρό πλήγμα μετά την επικράτηση των Μακεδόνων αρχικά και των Ρωμαίων στη συνέχεια.
Ωστόσο τα πλούσια ευρύματα της Ζώνης αποτελούν την ανάμνηση μιας καθοριστικής ιστορικής περιόδου για την περιοχή αυτή της νοτιοανατολικής Θράκης.
--
Ανάρτηση Από τον/την Blogger στο Ανάπτυξη Θράκης τη 6/24/2013 02:47:00 μ.μ.